Osoba ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi (CCN)

Złożone potrzeby komunikacyjne (ang. complex communication needs) to szerokie pojęcie opisujące doświadczanie trudności w zakresie mowy, języka i komunikacji (https://www.communicationrights.org.au/resources/glossary/complex-communication-needs-ccn/N)  jak rownież w zakresie umiejętności czytania i pisania (ASHA, nd) (https://www.asha.org/practice-portal/professional-issues/augmentative-and-alternative-communication/#collapse_1) w skutek wrodzonej lub nabytej niepełnosprawności albo nieneurotypowości.

Jednostka uznawana jest za osobę ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi, jeśli „użycie mowy nie umożliwia jej poradzenia sobie z wyzwaniami komunikacyjnymi odpowiednimi kulturowo do jej wieku” (Porter i Kirkland, 1995).

Pojęcie złożone potrzeby komunikacyjne dotyczy zarówno osób, które mówią ale mają trudności w rozumieniu oraz wyrażaniu swoich potrzeb i myśli a także osób, które nie posługują się mową werbalną, ale wyrażają siebie za pomocą środków niewerbalnych (gestów i zachowań). 

Do osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi zalicza się również osoby doświadczające trudności sensorycznych i motorycznych, rzutujących na ich możliwości zaangażowania się w komunikację, jak również te, które wymagają dodatkowego czasu, by móc przetworzyć kierowane do nich komunikaty i na nie zareagować. (https://www.communicationrights.org.au/resources/glossary/complex-communication-needs-ccn/N). 

Grupa osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi nie jest jednorodna. (m.in. Branson i Demchak, 2009; Romski i in., 2010; Romski, Sevcik, Barton-Hulsey i Whitmore, 2015). Obejmuje między innymi osoby w spektrum autyzmu (np. Ganz, 2015; Ganz et al., 2011; Schlosser, 2015), osoby z niepełnosprawnością sprzężoną, w tym głęboką niepełnosprawnością intelektualną (por. Mirenda, 2014; Roche, Siga- foos, Lancioni, O’Reilly i Green, 2015; Snell i in., 2010), osoby prezentujące zachowania trudne (np.Walker, Snell, 2013), osoby z afazją (np. Beukelman, Hux, Dietz, McKelvey i Weissling,2015), stwardnieniem zanikowym boczny (ALS; Ball, Beukelman i Bardach, 2007; Beukelman, Fager i Nordness, 2011; Fried-Oken i in., 2006) oraz innymi trudnościami motorycznymi w mowe, wymagającymi dodatkowego wsparcia z wykorzystaniem innych modalności komunikacyjnych (np. Hanson, Beukelman i Yorkston, 2013). Powyższa lista nie jest katalogiem zamkniętym.
 Osoby ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi to zatem jednostki, które  doświadczają ograniczeń w zakresie mowy, języka czy umiejętności czytania oraz pisania i mogą odnieść korzyści z wprowadzenia form komunikacji wspomagającej i alternatywnej (AAC).

Słownik podstawowych pojęć