DOSTĘP KODOWANY
-
9 lipca 2021
-
Dostęp kodowany oznacza, że Użytkownik AAC nie wskazuje bezpośrednio symboli, ale specjalne obszary kodujące umieszczone w rogach książki, na jej dole lub na specjalnym pasku oddzielnym od książki, w celu zakodowania położenia symbolu na książce komunikacyjnej. (Porter, 2019, s. 108).
Wyróżnia się dwa typy kodowania:
- Kolorem
- Pełny
Dostęp kodowany dedykowany jest dla:
- osób o małych możliwościach motorycznych, które są w stanie niezależnie (wzorkiem lub ręką) wskazać małą ilość elementów na stronę A4, a ich potrzeby językowe i komunikacyjne są znacznie większe.
- osób mających już doświadczenia i wprawę w skanowaniu wzrokowym, oraz operowaniu książką.
- które znają większość symboli, jakie miałyby być użyte w książce kodowanej.
- są zaznajomione z układem słów odpowiadających szykowi zdania w języku polskim, posługiwaniem się komendami operacyjnymi, linkami i kategoriami.
Dostęp kodowany nigdy nie jest rozważany jako:
– pierwsza opcją dla nowego użytkownika AAC!
– rozwiązanie dla osób, które dopiero rozwijają kompetencje językowe i podstawowym celem dla nich jest zbudowanie rozumienia jak największej ilości słów,
– wybór dla osób, z bardzo krótką pamięcią roboczą;
– wciąż uczących się sekwencji ruchów do komunikacji (np. pracujących nad wskazywaniem wzrokiem lub wskazywaniem ręką), gdyż umiejętności operacyjne powinny być w znacznym stopniu zautomatyzowane zanim zaczną być wykorzystywane do kodowania (Burkhart, 2004).
Warunkiem wstępnym wykorzystania dostępu kodowanego pełnego, oprócz wyżej wymienionych jest umiejętność rozróżniania przez Użytkownika AAC cyfr lub liter. (Porter, 2019).
Wybór słowa w dostępie kodowanym następuje w odpowiedniej sekwencji:
- Użytkownik najpierw wzrokiem/ ręką wskazuje stronę/ obszar na stronie głównej.
- Następnie wzrokiem/ręką wskazuje kwadrat- obszar kodujący odpowiadający kolorowi kolumny, w której znajduje się słowo/ symbol, który chce wybrać.
- Wybór słowa ze wskazanej kolumny odbywa się poprzez skanowanie wzrokowe lub wymaga wskazania wzrokiem/ręką kwadratu- obszaru kodującego, na którym znajduje się cyfra/litera odpowiadająca numerowi rzędu.
Burkhart, L., Gardner- Fox, D., Hanser and Wagner (2004) Two switch to Success: Access for children with severe physical and/ or multiple challenges.
Porter, G (2019) Pragmatic Organisation Dynamic Display Communication Books, Advanced Workshop