DOSTĘP KODOWANY

Dostęp kodowany oznacza, że Użytkownik AAC  nie wskazuje bezpośrednio symboli, ale specjalne obszary kodujące umieszczone w rogach książki, na jej dole lub na specjalnym pasku oddzielnym od książki,  w celu zakodowania położenia symbolu na książce komunikacyjnej. (Porter, 2019, s. 108).

Wyróżnia się dwa typy kodowania:

  1. Kolorem
  2. Pełny

Dostęp kodowany dedykowany jest dla:

  • osób o małych możliwościach motorycznych, które są w stanie niezależnie (wzorkiem lub  ręką) wskazać małą ilość elementów na stronę A4, a ich potrzeby językowe i komunikacyjne są znacznie większe.
  • osób mających już doświadczenia i wprawę w skanowaniu wzrokowym, oraz operowaniu książką.
  • które znają większość symboli, jakie miałyby być użyte w książce kodowanej.
  • są zaznajomione z układem słów odpowiadających szykowi zdania w języku polskim, posługiwaniem się komendami operacyjnymi, linkami i kategoriami.

Dostęp kodowany  nigdy nie jest rozważany jako:
– pierwsza opcją dla nowego użytkownika AAC!
– rozwiązanie dla osób, które dopiero rozwijają kompetencje językowe i podstawowym celem dla nich jest zbudowanie rozumienia jak największej ilości słów,
– wybór dla osób, z bardzo krótką pamięcią roboczą;
– wciąż uczących się sekwencji ruchów do komunikacji (np. pracujących nad wskazywaniem wzrokiem lub wskazywaniem ręką), gdyż umiejętności operacyjne powinny być w znacznym stopniu zautomatyzowane zanim zaczną być wykorzystywane do kodowania (Burkhart, 2004).

Książka z dostępem kodowanym pełnym

Warunkiem wstępnym wykorzystania dostępu kodowanego pełnego, oprócz wyżej wymienionych jest umiejętność rozróżniania przez Użytkownika AAC cyfr lub liter. (Porter, 2019).

Wybór słowa w dostępie kodowanym następuje w odpowiedniej sekwencji:

  1. Użytkownik najpierw wzrokiem/ ręką wskazuje stronę/ obszar na stronie głównej.
  2.  Następnie wzrokiem/ręką wskazuje kwadrat- obszar kodujący odpowiadający kolorowi kolumny, w której znajduje się słowo/ symbol, który chce wybrać.
  3. Wybór słowa ze wskazanej kolumny odbywa się poprzez skanowanie wzrokowe lub wymaga wskazania wzrokiem/ręką kwadratu- obszaru kodującego, na którym znajduje się cyfra/litera odpowiadająca  numerowi rzędu.

Tablica do kodowania wyboru komunikatu na książce.

Burkhart, L., Gardner- Fox, D., Hanser and Wagner (2004) Two switch to Success: Access for children with severe physical and/ or multiple challenges.

Porter, G (2019) Pragmatic Organisation Dynamic Display Communication Books, Advanced Workshop

Książka do komunikacji-metody dostępu