modalności
Komunikacja wielomodalna

Wielomodalność w komunikacji oznacza, że porozumiewając się, osoba korzysta z więcej niż jednego sposobu, kanału czy też formy komunikacji.

Modalnością w komunikacji może być mówienie i wokalizy, mowa ciała i gesty (naturalne i konwencjonalne), wskazywanie na symbole, przedmioty, zdjęcia, użycie technologii wspomagającej (wysokiej i niskiej) czy też pisanie.

Ludzie komunikujący się mową wokalną jako główną modalnością zwykle nie przywiązują szczególnej wagi do momentu przełączania się pomiędzy modalnościami – np. kiedy pokazują coś gestem, piszą przez komunikator, znacząco wzdychają. Robią to spontanicznie, bez zbytniego wysiłku.

Wybór i przygotowania do użycia różnych modalności w przypadku osoby ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi bywa bardziej skomplikowany.

Jakie modalności wybrać? W idealnej sytuacji powinna to być modalność, która pozwoli zaspokoić aktualne potrzeby komunikacyjne osoby ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi (CCN) oraz jej partnerów komunikacyjnych.

Przykładowo – jeśli zależy nam na szybkim przekazaniu komunikatu „tak” -wybraną modalnością może być kiwnięcie głową, gest dłoni, uśmiech. Jeśli jednak komunikat ma być bardziej precyzyjny, np. chcemy przekazać zdanie „tak, ale na chwilę” – modalność, która pozwoli zrealizować tą potrzebę będzie inna (pisanie, wskazywanie na symbole w książce czy na tablecie).

W przypadku osób z wyzwaniami motorycznymi trudny może być sam moment przejścia z jednego narzędzia do drugiego. Będąc zdanym na pomoc partnera komunikacyjnego, wielomodalność wymaga ciągłego rozwijania kompetencji strategicznych.

Budując system AAC musimy mieć świadomość, że czasem w takim systemie równolegle pojawiać się będzie wiele modalności, podczas gdy system innego Użytkownika AAC będzie np. opierał się w przeważającej części o zachowanie.

Ważne żeby osoby odpowiedzialne za wspieranie osoby o złożonych potrzebach komunikacyjnych zachowały elastyczność, dostrzegały momenty, kiedy można zamodelować użycie innej  modalności, jednak przede wszystkim oddawały maksimum autonomii samemu Użytkownikowi AAC.

modelowanie, Słownik podstawowych pojęć