W komunikacji wspomagającej alternatywnej AAC istnieją różne podejścia i metody kładące nacisk na różne wartości, cele. Bardzo często słyszymy jednak przekonanie, że w AAC najważniejsze jest dawanie wyborów i dawanie poczucia sprawstwa. Zarówno możliwość dokonywania wyborów, jak i poczucie, że to co robimy ma realny wpływ na otoczenie jest istotne i nie negujemy tego. Jednak w podejściu opartym o wspomagany przekaz językowy, w którym pracujemy, jesteśmy przekonane, że to nie wystarcza.

Dla nas ważniejsze jednak niż poczucie sprawstwa staje się kształtowanie tzw. wewnątrzsterowności. Postawy, w której osoba choć może nie jest samodzielna wykonywaniu różnych czynności np.w ubieraniu się czy spożywaniu posiłków, ma możliwość niezależnego podejmowania znaczących dla niej decyzji w oparciu o swoje uczucia, przekonania, wartości. 

Potrafi wnieść granicę gdy z czymś się nie zgadza lub ktoś inny narusza jej  granice. Może bronić swojego zdania i nie wychodzić w uległe wykonywanie poleceń innych. Ma swobodę w samodzielnego myślenia i wyrażania własnych opinii, emocji czy preferencji. Ma możliwość zadawania pytań, a nie tylko odpowiadania na nie.

Rozwijanie wewnątrzsterowności u osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi nie będzie więc wyłącznie dawaniem zabawek dostosowanych na switch’a czy możliwości dokonania wyboru, po którym partner komunikacyjny musi spełnić życzenie dziecka. AAC to nie czarodziejska różdżka i maszynka do spełniania życzeń!

AAC w naszym rozumieniu to przede wszystkim zapewnienie dostępu do takiego języka w indywidualnej pomocy komunikacyjnej, który umożliwi przekazywanie dokładnie tego co osoba myśli. Zapewnienie takich strategii i narzędzi, które umożliwią komunikację wtedy kiedy to osoba z CCN chce rozmawiać.  Wewnątrzsterowność kształtuje się w autentycznej interakcji- poprzez rozmowę, w której partnerzy komunikacyjnymi chcą usłyszeć siebie nawzajem, a nie przetestować Użytkownika AAC jaki ma procent skuteczności proszenia o coś czy odpowiadania na pytania do zadań z wykorzystaniem książki do komunikacji!
To odejście od łączenia AAC z dostawaniem nagród za wykorzystanie indywidualnej pomocy komunikacyjnej (stereotypowe „Jak mi pokażesz na książce co chcesz na przekąskę to dostaniesz ją w nagrodę.”). 

Bliżej nam do tworzenia wspierającego rozwój kompetencji komunikacyjnych środowiska. Takiego wspierania partnerów komunikacyjnych, że będą oni stosować wspomagany przekazu językowego i zapewniać Użytkownikowi AAC jak najwięcej okazji do  korzystania z pomocy komunikacyjnej. Środowiska, w którym AAC postrzegane będzie jako drugi język obowiązujący w danej rodzinie. Język, którego wykorzystywanie nie jest celem samo w sobie, a raczej narzędziem do realizowania innych celów życiowych.

Wspieranie wewnątrzsterowności to nie tylko rozwijanie kompetencji poznawczych poprzez zapewnienie dostępu do języka, ale także praca związana z identyfikowaniem, nazywaniem i regulacją emocji. To także budowanie samoświadomości, co w odniesieniu do osób z CCN będzie oznaczało także przepracowanie z Użytkownikami AAC tematu doświadczenia przez nich niepełnosprawności i złożonych potrzeb komunikacyjnych. I wracamy do punktu wyjścia! Aby to było możliwe potrzebny jest dostęp do słownictwa umożliwiającego rozmowę na te tematy oraz przygotowani partnerzy komunikacyjnymi. Specjaliści lub rodzice, którzy dzięki wsparciu specjalistów, nie będą unikać tych tematów rozmowie, ale będą w stanie poprowadzić ją w sposób wspierający.

Wewnątrzsterowność to także rozwijanie z Użytkownikiem AAC jego adekwatnej samooceny, poczucia własnej wartości czy rezyliencji- umiejętności radzenia sobie z trudnościami, niepowodzeniami. To praca bazująca nie na motywacji zewnętrznej (jak mi pokażesz co chcesz to to dostaniesz), ale na kształtowaniu i wzmacnianiu motywacji wewnętrznej danej osoby do wchodzenia w interakcję z wykorzystaniem jej systemu AAC. 

“A czy masz coś lepszego do roboty?
Posłuchaj: nauczenie osoby ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi (CCN), w jaki sposób może wyrażać swoje myśli i uczucia to najważniejsze, co możesz dla niej i z nią zrobić. Wiem jakie to bolesne, kiedy ludzie patrzą na ciebie i uważają cię za kogoś innego, niż naprawdę jesteś, wyłącznie przez to jak wyglądasz. Uwierz mi, to się nie zmieni, dopóki nie znajdziesz możliwości powiedzenia ludziom, jaki  jesteś naprawdę.” (Michael B. Williams, 1996)