Jak wybrać odpowiedni sposób komunikacji?

System komunikacyjny każdej osoby może składać się z różnorodnych rozwiązań. Wybór konkretnej metody czy też narzędzia do komunikacji zależy od wielu czynników, takich jak:

• Samopoczucie: Aktualny stan emocjonalny i fizyczny.
• Reakcja na stres: Sposób, w jaki dana osoba radzi sobie ze stresem związanym z rozmową lub wystąpieniem publicznym.
• Rozmówca: Poziom przygotowania odbiorcy do zrozumienia komunikatu, znajomość gestów, umiejętność czytania (szczególnie istotne w przypadku dzieci i osób z dysfunkcjami wzroku).
• Otoczenie: Warunki, w jakich odbywa się rozmowa.
• Dostępne narzędzia: Rodzaj i funkcjonalność urządzeń wspomagających komunikację.
• Treść przekazu: Charakter wiadomości (prosta, złożona, ogólna, szczegółowa).
• Czas: Dostępność czasu na przekazanie komunikatu (konieczność szybkiej komunikacji lub możliwość dłuższego przekazu).

Istotną rolę odgrywają również przyzwyczajenia użytkownika AAC. Preferencje dotyczące określonych form komunikacji są naturalne i należy je respektować.

Cel AAC

Zgodnie z ideą autonomii w komunikacji, którą przywołujemy za Gayle Porter, użytkownik AAC powinien mieć możliwość:

• Przekazywania tego, co chce.
• Przekazywania komu chce.
• Przekazywania kiedy chce.
• Przekazywania w wybrany przez siebie sposób.
• Komunikowania się z jak najszerszym gronem osób.

Z definicji autonomii wynika, że to osoba niemówiąca powinna decydować o sposobie komunikacji. Może się więc okazać, że dane narzędzie (np. tablet z oprogramowaniem) będzie częściej wybierane przez partnerów komunikacyjnych a Użytkownik chętnie korzystać będzie z papierowej książki!

Celem AAC jest poprawa efektywności komunikacji poprzez wprowadzenie narzędzi, które realnie zwiększają autonomię osób niemówiących, mających trudności z wyraźną mową lub ograniczonych w możliwościach komunikacji.

Wprowadzenie nowych narzędzi do komunikacji może być początkowo wyzwaniem, wymagającym stopniowego uczenia się. Kluczowe jest jednak obserwowanie i interpretowanie istniejących prób komunikacji w codziennych sytuacjach.

I co najważniejsze – pamiętaj, że nawet bez zaawansowanych narzędzi i technologii, możemy budować wzajemne zrozumienie!

Fragmenty tekstu ukazały się pierwotnie jako część eBooka kampanii „Nie mówie ale mam DUŻO do powiedzenia”. Uzupełniono i zaktualizowano.